Seksueel misbruikt als kind? Zoek het zelf maar uit

Seksueel misbruikt als kind? Zoek het zelf maar uit

In: Het Parool, 4 februari 2013

Het College van Zorgverzekeraars (CvZ), een overheidsorgaan dat de minister adviseert, heeft recent een conceptadvies over de geestelijke gezondheidszorg geschreven. Daarin wordt geadviseerd niet langer de behandeling van psychische 'klachten' te vergoeden, maar alleen stoornissen en niet-lichamelijke ziekten hiervoor in aanmerking te laten komen.
Om dit advies te onderbouwen, bedient het CvZ zich van trieste redeneringen: bij verschillende ziektebeelden worden lichamelijke en psychische oorzaken door elkaar gehaald, en in het geval van (seksuele) mishandeling zelfs oorzaak en gevolg. Volgens het CvZ is misbruik namelijk geen stoornis, maar een psychische klacht.
Maar seksueel misbruik is noch een psychische klacht noch een stoornis, maar de óórzaak van psychische klachten en stoornissen. Wanneer je van de trap valt en je loopt een botbreuk op, zeg je toch ook niet dat 'vallen' geen stoornis is, waarna je de behandeling achterwege laat?
Kinderen die worden misbruikt, worden vaak aan hun lot overgelaten. Daders zetten hen onder druk om te zwijgen; en als kinderen toch praten, worden ze vaak niet geloofd. Angst en wantrouwen worden vaak de metgezellen in de rest van hun leven en kerven onomkeerbaar diepe sporen in hun hersenen (aantoonbaar met beeldvormende technieken).
Gelukkig 'overleeft' 75 procent het misbruik redelijk, maar de overige 25 procent heeft niet slechts psychische klachten, zoals het CvZ suggereert, maar kan aan zeer ernstige stoornissen lijden. Vooral als het misbruik voor het zevende jaar begonnen is en chronisch was, kunnen er ernstige stoornissen ontstaan, zoals de complexe posttraumatische stressstoornis of de dissociatieve identiteitsstoornis. Naast verschijnselen als nachtmerries en herbelevingen, komen er ook veelvuldig depressies, angststoornissen, slaapstoornissen en andere stoornissen bij voor. Het is onbegrijpelijk dat het CvZ in haar advies blijkbaar niet gehinderd wordt door enige kennis van deze 'stoornissen'.
De commissie Samson heeft nog maar kortgeleden (eind 2012) terecht bij de overheid bedongen dat bij de groep jeugdigen die misbruikt worden binnen jeugdzorginstellingen, de eigen bijdrage om de drempel van de geestelijke gezondheidszorg (ggz) over te gaan, geen belemmering hoeft te vormen. Maar diezelfde overheid, die eerst niet in staat is gebleken deze ondertoezicht gestelde kinderen te beschermen, staat nu mogelijk op het punt om het gedeelte van het ggz-huis, waarin seksueel misbruik wordt behandeld, helemaal leeg te halen. Daarmee zou zij een belofte aan haar burgers breken en laat ze deze groep getraumatiseerde mensen opníeuw in de steek. Dit kan zelfs hertraumatiserend werken.


Het is een schandvlek in onze samenleving dat we, individueel en georganiseerd, seksueel misbruik van kinderen negeren en bagatelliseren.
Het is mogelijk nog een grotere schandvlek wanneer deze verwaarlozing van (ooit) seksueel mishandelde kinderen weloverwogen overheidsbeleid wordt.

Minister Schippers stelt dat een advies nog geen beleid is. Toch moet gevreesd worden dat de behandeling van seksueel misbruik tussen de veelheid van ernstige stoornissen die ook op de tocht staan, zal sneuvelen. Want onbehandelde stoornissen als een ernstige autistiforme stoornis of verslavingsproblematiek kan niet alleen gevaarlijk zijn voor het individu, maar kan ook de samenleving ontwrichten. Het stille lijden van de seksueel misbruikte mens valt daarbij volkomen in het niet.

Carla Rus, arts-psychotherapeut en traumatoloog. Ambassadeur van de Vereniging tegen seksuele kindermishandeling (VSK)

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *